به گزارش راهبرد معاصر، مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران صبح روز چهارشنبه 21 شهریورماه 1403 اولین سفر خارجی خود را به همسایه غربی ایران، کشور عراق انجام داد. پزشکیان به دعوت از نخست وزیر عراق به این کشور سفر کرد و برای نخستین بار نیز رئیس جمهور ایران به منطقه اقلیم کردستان و بصره سفر کرده و دیدارهایی با مقامات محلی آن مناطق داشت.
پزشکیان در این سفر با رئیسجمهور، نخستوزیر، رئیس شورایعالی قضایی، مقامات اقلیم کردستان، سلیمانیه و بصره، عشایر و نخبگان و همچنین با تجار و فعالان اقتصادی ملاقات داشت و 14 سند همکاری نیز میان دو کشور به امضا رسید.
روابط میان ایران و عراق، به عنوان دو کشور همسایه با اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی عمیق، از اهمیت ویژهای برخوردار است. عراق، به عنوان یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران در سالهای اخیر با استقبال از محصولات ایرانی و افزایش سطح تبادلات تجاری، به گسترش این روابط کمک کرده است. این تعاملات اقتصادی گسترده، نمایانگر چشمانداز مثبتی برای آینده روابط تجاری میان دو ملت است، که میتواند زمینهساز رشد بیشتر در عرصههای مختلف باشد.
علاوه بر این در زمینههای مختلف دیگر سیاسی، بینالمللی، اجتماعی، فرهنگی و... این کشور دارای روابطی بسیار گسترده با ایران است.
سفر پزشکیان به عراق به عنوان نخستین مقصد سفرهای خارجی خود نشان از عمق رابطه دو کشور، اهمیت و جایگاه این کشور نزد ایران و همچنین اهمیت سیاست همسایه محور است. این مسئله در صبحتهای سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران نیز کاملا مشهود است که جایگاه عراق نزد ایران فراتر از یک همسایگی معمولی است.
عراقچی در مصاحبه خود با شبکه الفرات عراق در این خصوص گفت: دست ما برای همکاری و مشارکت به سمت دوستان ما در عراق همیشه دراز است و علاقه ما برای ایجاد پیوند مستحکم نه فقط بین دو دولت بلکه بین دو ملت، یک علاقه دائمی است و امیدوار هستیم روز به روز همکاریهای بین دو کشور افزایش یابد. من باز هم تکرار میکنم که صلح و ثبات و امنیت در عراق، صلح و ثبات و امنیت در ایران است. پیشرفت، توسعه و رفاه در عراق، پیشرفت، رفاه و توسعه در ایران است و هرگونه نگرانی در عراق، برای ما نیز محل نگرانی است و بالعکس. ما منافع و در عین حال تهدیدات مشترک داریم. در منطقه به خصوص تهدیدات از جانب رژیم صهیونیستی است و برخورداری از علایق و منافع مشترک، اقتضا میکند که با هم همکاری کنیم. من به عنوان وزیر امور خارجه دولت چهاردهم مصمم هستم که با همکاری دوست خودم وزیر محترم امور خارجه عراق در این مسیر حرکت کنیم.
«محمدکاظم آلصادق»، سفیر ایران در عراق در همین خصوص و درباره نتایج سفر پزشکیان به این کشور گفت: در این سفر پس از بررسی و مذاکره هیاتهای مقدماتی از بخشهای مختلف دو کشور، 14 یادداشت تفاهم به امضا رسید؛ 7 سند توسط وزیر خارجه و 7 سند توسط وزیر اقتصاد. این یادداشت تفاهمها در زمینه مناطق آزاد، کشاورزی، تبادل نیروی کار ماهر، حمایتهای اجتماعی، آموزش فنی و حرفهای، پستی، اتاق بازرگانی، رسانهای، ارتباطات، مبادلات فرهنگی، ورزش و جوانان، آموزش و پرورش، اعزام کاروانهای زیارتی و آموزشی وزارت خارجه بود.
وی افزود: رئیس جمهور تاکید کردند دولت جهت اجرایی کردن این اسناد متعهد است. آقای السودانی هم طبق رویهاش، حتما اجرایی شدن این اسناد رو پیگیری خواهد کرد. انشاءالله با تشکیل کمیتههای تخصصی، اجرایی شدن این اسناد پیگیری خواهد شد.
آل صادق در خصوص سفر رئیس جمهور به اقلیم کردستان عراق و رایزنی با مقامات این منطقه گفت: برای اولین بار سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به منطقه اقلیم کردستان ( اربیل و سلیمانیه) صورت میگرفت که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بود و هیات ریاست محترم جمهوری مورد استقبال بسیار گرم مسئولین محلی و مردم این منطقه قرار گرفت. در این سفر و در دیدار با مقامات این منطقه، در خصوص همکاری در حوزه مختلف بویژه روابط اقتصادی و همچنین اجرای کامل توافق امنیتی مذاکره گردید.
وی ادامه داد: پیگیری پروژههای اقتصادی و خدمات فنی و مهندسی و رفع موانع در این زمینه از دیگر موضوعات مورد بحث طرفین بود. مسائل کنسولی و مساعدت جهت آزادی و انتقال محکومین ایرانی در اربیل و سلیمانیه نیز از سوی مقامات کشورمان مطرح گردید و قول مساعدت لازم از سوی مقامات اربیل و سلیمانیه داده شد.
سفیر ایران همچنین در خصوص مسائل امنیتی و همچنین رایزنیها برای اجرای کامل توافقنامه امنیتی میان دو کشور خاطرنشان کرد: در رایزنی با مقامات عراقی در بغداد و همچنین در سفر ریاست محترم جمهوری به اربیل، ضمن تشکر از اجرای بخشهای عمده توافق امنیتی میان تهران، بغداد و اربیل بر ضرورت اجرای بندهای باقیمانده از سوی هیات بلندپایه کشورمان مورد تاکید مجدد قرار گرفت. مقامات بغداد و اربیل اطمینان خاطر دادند که اجازه نخواهند داد از خاک این منطقه جهت تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده شود.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که چه موضوعاتی در دیدار رئیس جمهور با اعضای هماهنگی تشکلهای شیعیان عراق مورد بحث قرار گرفت، اظهار کرد: در این نشست، برخی از اعضای چارچوب هماهنگی شیعه، گزارشی از روند تحولات سیاسی داخلی عراق ، مسائل و تحولات منطقهای و بین المللی را ارائه کردند و بر تعمیق پیوندهای دو کشور تاکید داشتند.
سفیر ایران ادامه داد: رئیس جمهور کشورمان نیز در ابتدا از مهماننوازی دولت و مردم عراق از زائرین ایرانی پیادهروی اربعین قدردانی نموده و آن را نشانه همبستگی و همدلی میان دو دولت و هر دو ملت دانستند. ایشان بر ضرورت وحدت میان جوامع اسلامی، میان گروهها و جریانها به عنوان کلید موفقیت و پیروزی اشاره نموده و اظهار داشتند که عامل موفقیت ما نگاه و زبان مشترک است، در حالی که امروز مسلمانان با وجود خدا، کتاب و رسول واحد، گرفتار تفرقه هستند.
آل صادق افزود: رئیس جمهور ادامه دادند تمام سعی دشمن بر این است که در جوامع اسلامی کانونهای متعددی را ایجاد کنند و جامعه دچار سرگردانی شود در حالی که ما نیازمند وحدت و انسجام هستیم. ایشان به فجایع و کشتار زنان، کودکان و بیماران و مجروحین در بیمارستانها توسط رژیم صهیونیستی اشاره کرده و ضمن تقبیح رویکرد کشورهای غربی مدعی حقوق بشر و دموکراسی نسبت به این جنایات، خواستار انسجام و همبستگی بیشتر میان کشورهای اسلامی برای برخورد با آن گردیدند.
وی همچنین درباره نتایج سفر رئیس جمهور به بصره و روابط تجاری ایران با این شهر بیان داشت: سفر به بصره، اولین سفر یک رئیس جمهور به این استان به شمار میرود. در دیدار استاندار و مقامات محلی بصره با رئیس جمهور محترم و هیات همراه در خصوص همکاری بیشتر و حضور موثرتر شرکتهای ایرانی در پروژههای بصره، ضرروت طراحی یک برنامه راهبردی برای توسعه روابط دو کشور در کلیه حوزهها، تسریع در اجرای پروژه ریلی شلمچه بصره بعنوان یک پروژه راهبردی جهت اتصال شبکه ریلی دو کشور، پیشنهاد استفاده از ظرفیت بصره برای صادرات مجدد کالاهای ایرانی با هدف متوازن ساختن روابط تجاری دوکشور، سفر استاندار بصره به ایران جهت پیگیری موارد فوق، گفتگو و توافق گردید.
سفیر ایران با اشاره به اینکه توافقات اولیه برای ایجاد شهرکهای صنعتی مشترک میان دو کشور به عمل آمده، اظهار داشت: در این راستا هیاتی از کشورمان در آبان ماه سال گذشته به عراق سفر کرد و از مناطقی که از سوی دولت عراق جهت ایجاد شهرکهای اقتصادی و مناطق آزاد تخصیص داده شده است بازدید به عمل آورد. جهت عملیاتی نمودن این همکاریها برخی مسایل حقوقی و فنی و همچنین روش و نوع سرمایه گذاری وجود دارد که دو کشور در حال بررسی و رایزنی در این خصوص هستند. طرف عراقی زمینهای محل احداث شهرکهای صنعتی در سه استان بصره، میسان و واسط را مشخص کرده است.
آل صادق همچنین در پاسخ به این سوال که آیا در سفر رئیس جمهور به عراق در خصوص پروژه "جاده توسعه عراق" گفتگویی صورت گرفت که ایران نیز در این پروژه سهمی داشته باشد، گفت: در خصوص پروژه جاده توسعه؛ از دعوت دولت عراق برای مشارکت در این پروژه تشکر میکنیم. ما از هر پروژهای که میتواند به رشد و شکوفایی اقتصاد و تجارت میان کشورهای منطقه کمک کند، استقبال میکنیم.
وی افزود: رئیس جمهور، اتصال خطوط ریلی و جادهای کشورهای منطقه را یک ضرورت خواندند و بر همکاریهای منطقهای در زمینههای مختلف به ویژه در میان کشورهای اسلامی تاکید کردند./ تسنیم